అమ్మలగన్నయమ్మ ముగురమ్మల మూలపుటమ్మ
పోతనగారి అపూర్వమైన కవిత్వ భక్తి సారం
రాజద్వారంపై రాసిన పద్యం
విజయవాడ కనకదుర్గమ్మ కోవెల రాజద్వారం మీద ఇప్పటికీ ఈ పద్యం రాసి ఉంటుంది:
అమ్మలగన్నయమ్మ ముగురమ్మల మూలపుటమ్మ చాల బెద్దమ్మ,
సురారులమ్మ కడుపారడి పుచ్చిన యమ్మ
దన్నులో నమ్మిన వేల్పుటమ్మల మనమ్ముల నుండెడి యమ్మ దుర్గమాయమ్మ,
కృపాబ్ధి యిచ్చుట మహత్త్వ కవిత్వ పటుత్వ సంపదల్ !!
ఈ పద్యం పైకి ఒక రీతిగా కనిపించినా లోపల మహత్తరమైన రహస్యార్థం దాగి ఉంది.
పోతనగారి కానుక
పోతనగారు ఈ దేశానికి ఇచ్చిన గొప్ప బహుమానం ఆయన భాగవత పద్యములు.
వీటిని నోటితో పఠించినా, అర్థం తెలియకున్నా, సత్ఫలితమే కలుగుతుంది.
కానీ ఆయన పద్యాలలోని ఆధ్యాత్మిక రహస్యాన్ని అనుభవించడానికి కొంత అవగాహన అవసరం.
అమ్మలగన్నయమ్మ – ఎవరు?
లలితా సహస్రనామంలో మొదటి నామం “శ్రీమాతా”.
‘శ్రీమాతా’ అంటే బ్రహ్మశక్తి, విష్ణుశక్తి, రుద్రశక్తుల తల్లి.
అందుకే అమ్మలగన్నయమ్మ అనగా:
- మహాకాళి
- మహాలక్ష్మి
- మహాసరస్వతి
ఈ ముగ్గురమ్మల మూలపుటమ్మ = లలితాపరాభట్టారిక, దుర్గామాత.
“చాల పెద్దమ్మ” అర్థం
“చాల పెద్దమ్మ” అనేది మహాశక్తి.
అండపిండ బ్రహ్మాండములన్నింటిలో వ్యాపించి, సమస్త జీవరాశులలో మాతృత్వరూపంగా ఉన్న శక్తి.
దయ, సౌందర్యం, కరుణలతో నిండిన అమ్మవారి విశ్వరూపం.
సురారులమ్మ – రాక్షస సంహారిణి
“సురారులమ్మ కడుపారడి పుచ్చిన యమ్మ” –
సురారి = దేవతల శత్రువులు.
రాక్షస సంహారమునకు కారణమైన అమ్మ. దేవతలలో శక్తిగా నిలిచి వారిని రక్షించిన తల్లి.
వేల్పుటమ్మల మనమ్ములు – అష్టమాతృకలు
అమ్మవారి శక్తితో నిలిచిన ఎనమందుగురు దేవతలు:
- బ్రాహ్మి
- మాహేశ్వరి
- వైష్ణవి
- మహేంద్రి
- చాముండి
- కౌమారి
- వారాహి
- మహాలక్ష్మి
వీరిని అష్టమాతృకలు అంటారు.
శ్రీచక్రంలో వీరందరూ అమ్మవారి శక్తి ప్రసాదంతో స్థితిచేస్తారు.
మహత్త్వ కవిత్వ పటుత్వ సంపదలు
పోతనగారి పద్యంలో చివరగా మనం కోరుకోవలసిన వరాలు:
- మహత్త్వం
- కవిత్వం
- పటుత్వం
- సంపద
ఇవన్నీ అమ్మవారి కృపతోనే లభిస్తాయి.
బీజాక్షర రహస్యం
శాక్తేయ ప్రణవాలు:
ఓం, ఐం, హ్రీం, శ్రీం, క్లీం, సౌః
పోతనగారు వీటిని సాధారణ భక్తులకూ సులభంగా అర్థమయ్యేలా కవిత్వ రూపంలో అనుసంధానించారు:
- “ఓం” → మహత్త్వం
- “ఐం” → కవిత్వం
- “హ్రీం” → పటుత్వం
- “శ్రీం” → సంపద
అందుకే
“అమ్మలగన్నయమ్మ ముగురమ్మల మూలపుటమ్మ చాల పెద్దమ్మ” అన్నప్పుడు
అది ఓం ఐం హ్రీం శ్రీం శ్రీమాత్రే నమః అన్నట్లే.
ముగింపు
పోతనగారు మహర్షి.
ఆయన పద్యాలు మనకు శ్రీవిద్యా రహస్యాన్ని సులభరీతిలో అందజేశాయి.
ఆ అమ్మను పదే పదే పిలిచినప్పుడు, తల్లి మనసు కరిగి వెంటనే అనుగ్రహిస్తుంది.
ఓం శ్రీమాత్రే నమః 🙏